Dit is hoe robots straks beter zien dan mensen
Wat voor veel ondernemers nog klinkt als sciencefiction, is volgens EKB allang realiteit: 3D-machinevision die in fabrieken de menselijke ogen vervangt. Van afvalscheiding tot kwaliteitscontrole – robots die in 3D kijken blijken sneller, nauwkeuriger en goedkoper te zijn dan productiemedewerkers. “Dit gaat de maakindustrie fundamenteel veranderen,” zegt Tycho Scholtens, vision-specialist bij EKB.
Van gimmick naar gamechanger
Tien jaar geleden werd 3D-vision nog gezien als een exotische gadget. “Toen ik begon, zeiden mensen: leuk dat het kan in 3D, maar waarom zou je dat willen?” vertelt Scholtens. Inmiddels is de vraag compleet veranderd. Ondernemers komen juist met de vraag: waarom zouden we het níet doen?
De kentering komt vooral door arbeidskrapte en strengere kwaliteitsnormen. Waar bedrijven vroeger eenvoudig personeel konden inzetten voor repeterende inspectietaken, is dat tegenwoordig lastig én kostbaar. “Probeer maar eens twaalf mensen te vinden die 10 uur per dag in een loods afval uit een stroom halen. Met 3D Vision doet een robot dat continu en met dezelfde precisie,” legt Scholtens uit.
Misvattingen over 3D Vision: “te duur en te complex”
Veel ondernemers denken nog steeds dat 3D Vision alleen weggelegd is voor hightechbedrijven met miljoenenbudgetten. “Dat beeld klopt gewoon niet,” zegt Elske Commandeur, Marketing coordinator bij EKB. “Wij laten bedrijven in ons Vision Lab in Houten zien dat de technologie ook voor middelgrote bedrijven haalbaar is. Vaak kunnen we binnen een paar uur al een demo-opstelling maken met hun eigen producten.”
Dat lab blijkt een doorslaggevende factor. “Zodra ondernemers met eigen ogen zien hoe een robot hun producten in 3D herkent en oppakt, vallen de vooroordelen weg,” aldus Scholtens.
Toepassingen: van kunststof tot metaal en afvalstromen
De kracht van 3D Vision zit in het herkennen van diepte, vorm en positie. Waar 2D-camera’s alleen een platte foto geven, kan 3D Vision ook onderscheid maken in hoogte en volume.
Dat opent talloze mogelijkheden:
- Afvalsortering – Robots herkennen en scheiden materialen op snelheid en met precisie.
- Pick-and-place – Robots die willekeurige onderdelen uit bakken of van lopende banden halen, ongeacht hun positie.
- Kwaliteitscontrole – Inspecties die tot op tienden van millimeters afwijkingen meten
- Metaalbewerking – Complexe vormen die tot nu toe met menselijk zicht gecontroleerd werden, kunnen geautomatiseerd worden.
Scholtens: “Eén klant produceert kunststof blokken met gaten erin. Voorheen werd de diepte en diameter handmatig gecontroleerd, maar dat bleek vaak onbetrouwbaar. Met 3D Vision doen we dat nu volledig automatisch, foutloos en continu.”
Kosten en terugverdientijd: sneller dan gedacht
Volgens EKB ligt de grootste drempel bij ondernemers in het financiële plaatje. “De vraag die we bijna altijd krijgen is: wat kost het?” zegt Commandeur. “Maar de echte vraag zou moeten zijn: wat levert het op?”
De terugverdientijd ligt vaak verrassend laag. “In veel gevallen verdient een systeem zich binnen 1 tot 3 jaar terug,” stelt Scholtens. “Minder afkeur, minder personeelskosten, hogere kwaliteit – dat zijn harde cijfers die direct meetbaar zijn.”
De valkuilen: verkeerde partners en gebrek aan voorbereiding
Toch benadrukt Scholtens dat een doordachte implementatie essentieel is. “We zien juist mooie kansen ontstaan wanneer bedrijven met de juiste kennis en ervaring aan de slag gaan. Zo hebben wij onlangs een project verder geoptimaliseerd en het systeem naar een nauwkeurigheid van enkele tienden millimeters gebracht – een resultaat waar onze klant direct de vruchten van plukt.”
Daarnaast is voorbereiding cruciaal. “Bedrijven moeten vooraf helder hebben wat ze willen inspecteren en welk budget ze beschikbaar stellen. Het klinkt vanzelfsprekend, maar veel ondernemers hebben dat niet scherp. Dan loop je het risico dat verwachtingen en werkelijkheid uit elkaar gaan lopen.”
Toekomst: AI en robotica smelten samen
Waar gaat dit naartoe? Volgens Scholtens is de toekomst al zichtbaar. “We zien nu dat AI kan helpen om meerdere 2D-camera’s samen te laten werken alsof het een 3D-systeem is. Dat maakt het goedkoper en toegankelijker.”
De echte revolutie komt volgens hem in de combinatie met robotica. “3D Vision is vaak de ogen, robotica de armen en benen. Voeg daar AI bij, en je krijgt autonome systemen die volledig zelfstandig processen uitvoeren. Denk aan zelfrijdende robots die onderdelen oppakken en naar de juiste plek brengen.”
2030: van uitzondering naar norm
Wat nu nog vooruitstrevend lijkt, is in 2030 waarschijnlijk de standaard. “In de metaalindustrie zie je de acceptatie langzaam op gang komen, maar het gaat gebeuren,” voorspelt Scholtens. “Over vijf tot 10 jaar kijkt niemand meer op van 3D Vision in productie. Dan vragen bedrijven zich eerder af hoe ze ooit zonder konden.”
EKB’s boodschap aan ondernemers
Voor bedrijven die nu twijfelen, is het advies van EKB helder: kom kijken. “Ons Vision Lab in Houten is gratis te bezoeken,” benadrukt Scholtens. “Neem je eigen producten mee, laat ons een demo opbouwen en ervaar zelf wat 3D Vision betekent voor je proces. Je ziet dan direct of het voor jouw fabriek een oplossing is.”
Conclusie: de maakindustrie staat op een kantelpunt
3D Vision was ooit een nichetoepassing, maar groeit nu razendsnel uit tot onmisbare productietechnologie. Arbeidskrapte, strengere kwaliteitseisen en de opkomst van AI versnellen die trend. “Wie nu instapt, heeft binnen een paar jaar een voorsprong. Wie wacht, loopt achter de feiten aan,” aldus EKB.
Dit artikel is eerder gepubliceerd op Deindustrieonline.nl
